Business Model Canvas คืออะไรและสำคัญกับ SME อย่างไร?
ความเข้าใจใน Business Model หรือ โมเดลของธุรกิจน่าจะเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดที่ผู้ประกอบการ SMEs จะต้องมีและต้องหมั่นไตร่ตรองว่าสามารถปรับปรุงเพื่อตอกย้ำจุดยืนของธุรกิจว่าครอบคลุมในทุกมิติของการทำธุรกิจปัจจุบันและสามารถต่อยอดถึงอนาคตได้หรือไม่ เราอยากแนะนำการดูภาพรวมของธุรกิจแบบครบวงจรและง่ายต่อวิธีการคิดและเรียบเรียง รู้จัก Business Model Canvas ตัวช่วยสำคัญที่จะทำให้ SMEs มองภาพรวมของธุรกิจได้ชัดขึ้น ตามหัวข้อดังนี้
Business Model Canvas คืออะไร?
ทำไมธุรกิจควรทำ Business Model Canvas?
องค์ประกอบสำคัญของ Business Model Canvas มีอะไรบ้าง
กรณีศึกษา/ตัวอย่างการทำ Business Model Canvas
Business Model Canvas คืออะไร?
Business Model Canvas คือการสรุปการดำเนินธุรกิจในรูปแบบที่กระชับและครอบคลุม 4 มิติหลัก ได้แก่
-
ลูกค้า (WHO)
-
ข้อเสนอสำหรับลูกค้า (WHAT)
-
เครื่องมือหรือปัจจัยสำคํญในการขับเคลื่อนธุรกิจ (HOW)
-
ความคุ้มค่าของธุรกิจ (MONEY)
ทำไมธุรกิจควรทำ Business Model Canvas?
จุดประสงค์ของการมี Business Model Canvas คือ การให้ทุกคนในองค์กรมองเห็นภาพรวมของธุรกิจและมีความเข้าใจธุรกิจในทิศทางเดียวกันและสามารถนำไปใช้วิเคราะห์เพื่อปรับกลยุทธ์ต่อยอดให้กับธุรกิจ
เรามาเจาะลึกในแต่ละส่วนของ Business Model Canvas กัน
9 องค์ประกอบสำคัญของ Business Model Canvas มีดังนี้
ลูกค้า (WHO)
1. กลุ่มลูกค้าคือใคร (Customer Segments)
2. วิธีการสร้างประสบการณ์และความสัมพันธ์กับลูกค้ามีอะไรบ้าง (Customer Relationships)
3. ช่องทางที่ลูกค้าสามารถเข้าถึงสินค้าและบริการมีทางไหนบ้าง (Channels)
ข้อเสนอสำหรับลูกค้า (WHAT)
4. จุดเด่นของสินค้าและบริการที่จะตอบโจทย์และมัดใจลูกค้ามีอะไรบ้าง (Value Propositions)
เครื่องมือหรือปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนธุรกิจ (HOW)
5. กิจกรรมหลักในการขับเคลื่อนธุรกิจมีอะไรบ้าง (Key Activities)
6. ทรัพยากรหลักที่ใช้ในการขับเคลื่อนธุรกิจมีอะไรบ้าง (Key Resource)
7. พันธมิตรที่ช่วยขับเคลื่อนธุรกิจคือใคร (Key Partners)
ความคุ้มค่าของธุรกิจ (MONEY)
8. รายได้จากธุรกิจมาจากไหน (Revenue Streams)
9. รายจ่ายหรือโครงสร้างต้นทุนมีอะไรบ้าง (Cost Structure)
กรณีศึกษา YouTube Business Model Canvas
ตัวอย่างที่เราจะลองนำมาสร้าง Business Model Canvas (BMC) คือ YouTube แพลตฟอร์มวิดีโอออนไลน์ ที่ก่อตั้งขึ้นในปี 2005 และมีผู้ใช้กว่า 2.6 พันล้านคนทั่วโลก ณ ปี 2023 กว่าจะมีคนใช้มากถึงขนาดนี้ YouTube เองมีจุดยืนเป็นอย่างไร ลองมาดูกันตามหัวข้อหลักของ Business Model Canvas ดังนี้
-
กลุ่มลูกค้าของ YouTube คือใคร? (WHO)
-
ข้อเสนอสำหรับลูกค้าคืออะไร? (WHAT)
-
เครื่องมือหรือปัจจัยสำคํญในการขับเคลื่อนธุรกิจมีอะไรบ้าง? (HOW)
-
ความคุ้มค่าของธุรกิจเป็นอย่างไร? (MONEY)
เมื่อนำ Business Model Canvas มาใช้แล้วนั้น เราก็จะสามารถมองเห็นองค์ประกอบสำคัญของธุรกิจได้อย่างชัดเจนมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็น กลุ่มลูกค้า สินค้าบริการ ช่องทางที่ธุรกิจใช้ ทรัพยากรที่ต้องใช้ ที่มาของรายได้ กิจกรรมที่ต้องทำในการดำเนินธุรกิจ รายจ่าย รวมถึงพันมิตรที่เราขาดไม่ได้ การมองเห็นภาพรวมที่แท้จริงของธุรกิจจะทำให้ SMEsสามารถวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน และออกแบบกลยุทธ์ธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ
หวังว่า Business Model Canvas จะช่วย SMEs เข้าใจถึงความสำคัญของการเข้าใจภาพรวมในการบริหารธุรกิจ โดยเฉพาะในเรื่องของรายได้และรายจ่ายของธุรกิจ รวมถึงเงินทุนที่ต้องใช้เพื่อบริหารให้ธุรกิจสามารถดำเนินการ ไม่สะดุด เพราะหากไม่มีเงินทุนมาหล่อเลี้ยง ธุรกิจก็คงไปต่อไม่ได้
สุดท้ายนี้ อย่าลืมว่า SMEs มีทางเลือกทางเงินทุนใหม่ อย่าง Funding Portal ที่สามารถช่าย SMEs ระดมทุนเพื่อต่อยอดทางธุรกิจได้อย่างรวดเร็วและโปร่งใส โดย Funding Portal ในประเทศไทยอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม ที่นี่
